de zuilen van de islam en het geloof

De islam bestaat volgens de meeste moslimgeleerden (je moet ergens je kennis vandaan halen) uit een combinatie van een set geloofsopvattingen (al iman) en een aantal gedragsregels (al amel). Beide sets zijn ‘fundamenteel’, d.w.z. ze staan niet ter discussie (says who? kan ik als protestant toch niet nalaten te vragen). De kortste samenvatting van beide sets zijn de vijf zuilen van de islam en de zes zuilen van het geloof. 

De vijf zuilen van de islam is een verzamelterm die gebruikt wordt voor vijf fundamentele religieuze verplichtingen die gelden voor elke moslim. Die onderhoudt voorzover mogelijk deze verplichtingen omdat ze essentieel worden geacht (says who?) om welgevallig te zijn voor God/Allah.

De vijf zuilen van islam

Een moslim die naam waardig – zo gaat dus de redenering – weet zich tot het volgende verplicht:

  1. De geloofsbelijdenis uitspreken (sjahada)
  2. De rituele gebeden doen (salat of salah)
  3. Het geven van aalmoezen (zakat of zakah)
  4. Het vasten tijdens ramadan (saum/sawm of siyam)
  5. De pelgrimstocht naar Mekka (hadj, hajj of haj)

Aqidah (Arabisch: leer) is de islamitische term en interpretatie voor hetgeen (met name soennitische) moslims geloven. Dit wordt samengebracht onder de term arkan al-iman: de zuilen van geloof. Voor soennitische moslims dienen deze opvattingen onomstotelijk vast te staan. Nogmaals: ‘geloof’ is dus niet de juiste vertaling van ‘iman’; het gaat om onbetwijfelbare standen van zaken (feitelijkheidsclaims), die niet in twijfel getrokken kunnen worden, zonder ge-excommuniceerd, c.q. verketterd te worden. De zes zuilen van geloof zijn de volgende ‘standen van zaken’:

De zes zuilen van het geloof

Een moslim die naam waardig neemt volgende ‘standen van zaken’ aan als waar:

  1. God is één (tawhid)
  2. Engelen bestaan
  3. Geloof in de heilige boeken. Iets preciezer: De volgende boeken zijn geopenbaard middels profeten: de Torah, de Zaboer, de Indjil en de Koran. De laatste is volmaakt, de andere zijn imperfect.
  4. God heeft profeten (nabi’) en boodschappers (rasoel) gezonden.
  5. Er is een wederopstanding op de Laatste Dag inclusief een oordeel.
  6. God bepaalt alles van te voren (voorbeschikking, predestinatie). Dit is onder te verdelen in vier punten:
    • God weet alles van tevoren en heeft dat voorbeschikt
    • Als God wil dat iets gebeurt/ontstaat dan zal dit ongetwijfeld gebeuren of ontstaan
    • Alles wat er is, is door God tot stand gebracht (geschapen)
    • Er kan niets (goed èn kwaad) gebeuren zonder Gods toestemming

Verschillen ontstaan door interpretatie

Wie een beetje z’n wereld kent, weet dat er nochtans veel verschillende stromingen zijn binnen de islam, waarvan sommige de andere het licht in de ogen niet gunnen. Hoe kan dat, als de basis zo eenduidig en duidelijk is? Islamitische leiders zeggen dat dat ligt aan interpretaties die gebaseerd zijn op onwetendheid, gebrek aan kennis over de Arabische taal, culturele invloeden etc. Dit veronderstelt dat bij een nader onderzoek van goedwillende en volledig geïnformeerde mensen al die verschillen zouden moeten verdwijnen als sneeuw voor de zon. (Dit lijkt me een ietwat naïeve gedachte)

Is dit belangrijk om je te realiseren?

Zeker: De overgrote meerderheid van concreet levende moslims aanvaardt de bovengenoemde definitie, zonder zich daar vragen bij te stellen. En zelfs als ze zich – in de praktijk van het leven – niet als vrome moslims gedragen, blijven ze de waarheidsclaims ‘geloven’ en het goed recht van de de ‘verplichtingen’ verdedigen.
Dit is een heel andere vorm van religieus engagement dan bij christenen.
Daar wordt namelijk constant genegocieerd over wat men wel of niet moet/mag geloven. Daar is de definitie van ‘christen’ ook behoorlijk vloeiend, en is het begrip interpretatie een positief gegeven, bij velen zelfs een essentieel onderdeel van de definitie van de eigen religie.

Vergelijking met het christelijke geloofstype

Doe maar eens de volgende gedachtenoefening waarbij ik het christendom ‘formatteer’ zoals de islam hierboven. Stel dat dit de zuilen van het christendom zouden zijn:

  1. In de Bijbel openbaart God zich aan de mens
  2. Jezus is de Zoon van God en geboren uit de maagd Maria
  3. Jezus dood aan het kruis was een noodzakelijk verzoening voor de verlossing van de mensen
  4. Jezus is lichamelijk verrezen uit de dood
  5. Jezus deed wonderen
  6. Hij is ten hemel opgevaren en komt weer aan het einde van de Tijden.
  7. De kerk bemiddelt tussen God en mens via de sacramenten van Doop en Eucharistie
  8. De bisschop en de paus hebben volmacht om Christus te representeren

Dan zou u dat dat allemaal moeten aannemen als feitelijke waarheden om u christen te mogen noemen. Anders gezegd: dan maken reactionaire rooms-katholieken voortaan de dienst uit in de kerk, want alleen zij zouden nog het recht hebben zich ‘christen’ te noemen (Protestanten vallen sowieso uit de boot, punt 7+8) . Voor de identitaire katholieken zijn dit feitelijke waarheden. Dus zij worden ‘erkend’ als echte christenen. Zij gaan dan vervolgens lopen met de overheidsgelden, kunnen de leerplannen godsdienst volledig herzien (einde dialoogschool etc..).
Terzijde: dit lijstje komt van een dood-normale katholieke website. Veruit de meeste katholieken kennen dit lijstje – van vroeger – , maar denken er het hunne van. Dat is de vrijheid van geloof die ‘binnen de kerk’ wordt gepraktiseerd en in het katholiek onderwijs wordt aangemoedigd, zonder dat men de formuleringen verandert. Voelt u het verschil? En het probleem als een buitenstaander dezelfde tekst gaat lezen?