Hamas

Voor de VS en de EU is Hamas een terreurorganisatie. Voor veel Palestijnen in Gaza blijft ze een geloofwaardiger verzetsbeweging dan de ‘corrupte lakeien’ van de Palestijnse Autoriteit.

excerpt uit een artikel van Bart Beirlant, De STANDAARD 25 november 2023

DS Infografiek

Hamas uitschakelen is onmogelijk, zegt Hamas-expert Jeroen Gunning (King’s College Londen, auteur van Hamas in politics). ‘De Qassam-brigades (de gewapende arm van Hamas, red.) tellen naar schatting 40.000 militanten. Als we ervan uitgaan dat 10 procent van de doden in Gaza leden van Qassam zijn, moet je 400.000 burgers doden om 40.000 militanten uit te schakelen. En dan heb je nog Hamas als politieke beweging, met mensen die in de administratie van Gaza werken, én Hamas als sociale welzijnsorganisatie. Waar trek je de lijn?’ Hamas genoot in Gaza de afgelopen 15 à 20 jaar in opiniepeilingen steevast de steun van 30 à 40 procent van de bevolking, ook al leiden de militaire conflicten met Israël steevast tot veel burgerdoden aan Palestijnse kant. Zo gaf Khalil al-Hayya, lid van het politiek bureau van Hamas, onlangs in The New York Times toe dat de leiding wist dat ‘de grootse daad’ van 7 oktober een zware reactie van Israël zou uitlokken: ‘Het doel van Hamas is niet om Gaza te besturen en van water en elektriciteit te voorzien’, aldus Al-Hayya. Dat is de plicht van de VN (zorg voor vluchtelingen).

De oprichting (1987)

De oprichting van Hamas door sjeik Ahmed Yassin gaat terug tot december 1987, in het zog van de eerste intifada, de Palestijnse opstand tegen de Israëlische bezetting. Yassin, aan een rolstoel gekluisterd, was vluchteling geworden na de oorlog in 1948 en had zich met zijn familie in de Gazastrook gevestigd. Hij sloot zich aan bij de lokale tak van de Moslimbroederschap en richtte een netwerk op van islamitische scholen en sociale instellingen. De Palestijnse opstand had een radicaliserend effect op Hamas. De predikers veranderden in strijders en richtten in 1991 de militaire vleugel van Hamas op – de Qassam-brigades, genoemd naar een Palestijnse leider die in de jaren 30 van de 20ste eeuw aanslagen pleegde tegen Britse en Joodse doelwitten. Aanvankelijk koos Hamas Israëlische soldaten als doelwit. In april 1993 blies de eerste zelfmoordenaar van Hamas zich op in een dorp op de Westelijke Jordaanoever. Toen de joodse extremist Baruch Goldstein op 25 februari 1994 in Hebron het vuur opende op biddende moslims brak de hel los. Na de rouwperiode voor de 29 Palestijnse doden lieten Hamas-militanten zich ontploffen aan busstations en andere drukbezochte plaatsen, waarbij honderden onschuldigen omkwamen of gewond raakten. Een angstpsychose golfde over Israël. ‘Hamas ontdekte het spectaculaire effect van dat soort aanslagen op de publieke verbeelding en omarmde het’, schrijft de Midden-Oostenexpert Khaled Hroub in zijn boekje Hamas, a beginner’s guide.

Verzet tegen Oslo

Hamas gebruikte de zelfmoordaanslagen ook om de Oslo-akkoorden te kelderen die de Israëlische premier Yitzhak Rabin en de Palestijnse leider Yasser Arafat in september 1993 gesloten hadden, als stap naar een oplossing voor het Palestijnse conflict. ‘De pijnlijke ironie in de ontwikkelingen na Oslo, is dat Netanyahu, politiek het grootste voordeel haalde uit de zelfmoordaanslagen in de grote steden’, schrijft Avi Shlaim. ‘De aanslagen hadden als effect dat de publieke opinie zich tot op zekere hoogte tegen het vredesproces met de Palestijnen keerde.’

Sociale programma’s

Het zou fout zijn om Hamas te zien als een monolithisch blok, meent professor Jeroen Gunning. Hamas valt uiteen in hardliners en pragmatici, die bijna om beurten de overhand halen naargelang de politieke evolutie van het conflict. De pragmatici zitten vooral bij de politieke leiding. ‘In 2005-2006 kwam de politieke vleugel naar voren’, zegt Gunning. ‘De tweede intifada, die in 2000 begon, liep op zijn einde en de militaire vleugel was niet meer zo succesvol. De politieke vleugel kon de Qassam-brigades overtuigen een staakt-het-vuren aan te kondigen met Israël en deel te nemen aan de Palestijnse verkiezingen. Tot verrassing van velen won Hamas de verkiezingen met ongeveer 60 procent van de zetels in de wetgevende raad van de Palestijnse Autoriteit, ten koste van Fatah en president Mahmoud Abbas, die de overleden Arafat was opgevolgd. Het Oslo-vredesproces had de Palestijnen niet gebracht wat ze gehoopt hadden, waardoor Hamas zich weer kon profileren als de enige verzetsbeweging. De Palestijnse Autoriteit was er niet in geslaagd het dagelijkse leven van de Palestijnen te verbeteren en was aangevreten door corruptie en nepotisme. Hamas profiteerde ook van de populariteit van haar sociale programma’s – een uitgebreid netwerk van scholen, sportclubs, moskeeën en liefdadigheidsinstellingen biedt onderwijs, gezondheidszorg en hulp aan de armste bevolkingsgroepen. Volgens Khaled Hroub geven die in ruil niet alleen hun stem en steun aan Hamas maar ‘sluiten ze zich in veel gevallen ook aan bij de religieuze tradities en praktijken die Hamas propageert’, zoals het dragen van de hijab voor vrouwen.

Nieuw manifest (2017) als compromis

Na die verkiezingsresultaten besloten ‘Fatah, Israël en het Westen onmiddellijk geen Hamas-regering te accepteren. Dat ondermijnde de pragmatici binnen Hamas. Al snel kwamen de hardliners terug, met de gewelddadige verdrijving van Fatah uit de Gazastrook in 2007 als hoogtepunt’, aldus Gunning. In 2017 kwam een nieuwe verrassing: Hamas publiceerde een manifest dat het oude charter uit 1988 verving, dat 100% islamistisch en rounduit antisemitisch was, en de totale vernietiging van Israël als missie had (alle middelen toegestaan om dit te bereiken). In het nieuwe manifest stemde Hamas plots in met een tweestatenoplossing langs de grenzen van 1967, met Oost-Jeruzalem als hoofdstad en op voorwaarde dat de Palestijnse vluchtelingen kunnen terugkeren. ‘Vanaf 2020 zijn de pragmatici echter opnieuw verzwakt. President Abbas blies de verkiezingen in 2021 af omdat hij bang was te verliezen van Hamas. Dat was de laatste mogelijkheid voor de politieke vleugel om een oplossing te vinden voor de blokkade van Gaza. Dat moment viel samen met de hernieuwing van de relatie tussen Hamas en Iran, na een moeilijke periode door de verschillende posities in Syrië.’ Daardoor kregen de Qassam-brigades opnieuw toegang tot training, geld en wapens van Iran. De facto is het nieuwe manifest hiermee in de prullebak beland.

7 oktober 2023

En dan komt 7 oktober 2023. ‘Hamas was blijkbaar tot de conclusie gekomen dat de kans om de Palestijnse kwestie levend te houden zo goed als voorbij was. In Israël regeert de meest rechtse regering ooit, met ministers die openlijk pleiten voor de annexatie van de Westoever. Regionaal zijn er de normaliseringsakkoorden (Abraham-akkoorden) tussen Israël en Arabische landen, met Saudi-Arabië als volgende in de rij. De militaire vleugel van Hamas redeneerde dat het nu of nooit was om de Palestijnse kwestie weer op de agenda te zetten. Als burgers in Gaza daarbij moesten sterven, dan was dat maar zo. Ghazi Hamad, lid van de politieke vleugel van Hamas, zei na de aanslagen van 7 oktober: ‘Israël heeft geen plaats op onze grond. We moeten het land (volk) van de kaart vegen, want het is een politieke en militaire catastrofe voor de Arabische en islamitische natie. Er moet een einde aan gemaakt worden.’

Jihad, (on)heilige oorlog ?

John L. Esposito

[vertaling van een Engelse tekst, work in progress]

Een goed begrip van het concept en praktijk van de jihad is nodig om de geschiedenis van de Islam te kunnen verstaan.

Vanaf het optreden van Mohammed (de opkomst van de islam) en het onstaan en de uitbreiding van de moslimgemeenschap (Umma), heeft de jihad een centrale rol gespeeld. Jihad (letterlijk = inspanning, strijd) wordt soms de Zesde Pijler van de Islam genoemd. De koran kent het bevel om te strijden (= de letterlijke betekenis van het woord jihad) op het pad van God en in het voorbeeld van de Profeet Mohammed en zijn vroege Metgezellen.

  • In zijn meest algemene betekenis, is jihad de verplichting van alle moslims, zowel op individuen als op de gemeenschap, om Gods geboden na te volgen en te realiseren. Gods wil, dat is: een deugdzaam leven leiden, de islamitische gemeenschap uitbreiden (door prediking, onderwijs, voorbeelden, geschriften, enz.)
  • Jihad omvat ook het recht, beter: de verplichting, om de islam en de gemeenschap (Umma) te verdedigen tegen agressie.
  • Aan het einde van de 20e eeuw krijgt het woord jihad een opmerkelijke betekenis. Het wordt populair. Het door verzets-, bevrijdings- en terroristische bewegingen gebruikt om hun zaak te legitimeren en hun volgelingen te motiveren. De Afghaanse Mujahiddin, en de Taliban hebben een jihad gevoerd tegen buitenlandse mogendheden, maar ook onderling.
  • Moslims in Kasjmir, Tsjetsjenië, Daghestan, maar ook in de Zuidelijke Filippijnen, Bosnië en Kosovo hebben moslims hun politieke militaire strijd als jihad beleefd, geïnterpreteerd;
  • Hezbollah, HAMAS en de Islamitische Jihad in Palestina bestempelen de strijd die zij met Israël voeren, als een jihad;
  • Ook in Algerije, heeft een Gewapende Islamitische Groep jihad van terreur aanslagen gevoerd tegen de regering aldaar
  • Osama Bin Laden en Al Qaeda hebben een wereldwijde jihad gevoerd tegen moslimregeringen en tegen het Westen.

Het belang van de jihad is geworteld in het bevel van de Koran om “te strijden of zich uit te oefenen” (= de letterlijke betekenis van het woord jihad) op het pad van Allah. Deze koranische leer is van essentieel belang voor het zelfbegrip, de vroomheid, de mobilisatie, de expansie en de verdediging van de moslims. Jihad als strijd heeft betrekking op de moeilijkheid en complexiteit van het leiden van een goed leven:
1. vechten tegen het kwaad in zichzelf – om deugdzaam en moreel te zijn, een serieuze poging doen om goede werken te doen en de samenleving te helpen hervormen.
2. Afhankelijk van de omstandigheden waarin men leven, kan het ook betekenen dat je onrecht en onderdrukking bestrijdt, de islam verspreidt en verdedigt en een rechtvaardige samenleving creëert door middel van prediking. Islam en het creëren van een rechtvaardige samenleving door middel van prediking, onderricht en, indien nodig, gewapende strijd of heilige oorlog.

De wereld van de Koran (en ook die van het middeleeuwse Europa) was vaak een wereld van stammenroof en oorlogvoering, van verovering en buit, waarin vechten en oorlog voeren ook het belangrijkste middel was om de veiligheid en vrijheid te garanderen. om de veiligheid en vrijheid te garanderen. De wereld van Mohammed en de opkomende islamitische gemeenschap was in feite een ruige buurt. Arabië en de stad Mekka, waar Mohammed woonde en Gods openbaring ontving, werden geteisterd door invallen van stammen en cycli van wraak en vendetta.

In deze samenleving was oorlog (harb, gebruikt in de betekenis van zowel een activiteit als een toestand) in zekere zin de normale manier van leven; dat wil zeggen, een ‘staat van oorlog’ werd verondersteld te bestaan tussen de eigen stam en alle andere, tenzij er een bepaald verdrag of overeenkomst was gesloten met een andere stam die vriendschappelijke relaties mogelijk maakte.

Fred Donner

Islamles over de Joden (Colorado)

Een Amerikaanse imam (Colorado1[Umar Mitchell, imam van Masjid Umar Ibn Al-Khattab in Aurora. De setting is in het Colorado Muslim Community Centre. De les werd gelivestreamd./note]) geeft les aan kinderen over “de Joden”. Datum 25 oktober 2023. Alle klassieke thema’s komen aan bod: Joden zijn onbetrouwbaar, ze verbreken het verbond, contracten. Je moet er geen handel mee drijven. Allah veranderde Joodse vissers die de sabbath omzeilden in apen (wordt vrij verteld verwijzend naar de koran – soera Baqara, en nadrukkelijk letterlijk geïnterpreteerd). Joden vermoordden hun profeten en probeerden Jezus om te brengen. Ze zijn niet allemaal slecht, er zijn een paar uitzonderingen.

Nederlandse vertaling van wat gezegd wordt (transcript) onder de video

TRANSCRIPT (in het NEDERLANDS)

Umar Mitchell: “Die afstammen van de Israëlieten: welke groep is dat die we vandaag de dag nog kennen? Israël – Hoe noem je die vandaag de dag? De Yahud. Wie zijn de Yahud in Engelse termen? Joden. Ze kregen verbonden, beloften en afspraken die ze moesten volgen. Wat deden ze elke keer? Ze gehoorzamen niet. Ze verbreken hun verbond. Ze liegen en verbreken hun contract. Dus ik ga jullie vragen: Als dit de groep mensen is die hun regels met Allah braken, moet je deze mensen vandaag dan vertrouwen?
Kinderen: “Nee!”

Mitchell: “De Israëlieten kregen vele, vele boodschappers en profeten. Sommigen van hen doodden ze. Ze probeerden zelfs Jezus te doden. Alsof dat allemaal nog niet erg genoeg was, had Allah hen één dag gegeven dat ze geen zaken deden. Welke dag was dat? Voor de Joden, wat is hun dag dat ze niets doen – alleen wijden aan aanbidding? Welke dag is dat? Zaterdag. Dus de mensen mochten geen zaken doen. … Er is een groep vissers… Wie kent dit verhaal? Kennen jullie het verhaal niet van de vissers die op zaterdag niet mochten vissen? In het hoofdstuk Baqara van de Koran wordt hen verteld niet te vissen, dus zeggen ze: ‘Weet je wat, we gooien onze netten vrijdag uit, we laten de netten zaterdag de hele dag buiten staan, we doen onze gebeden – alles is goed – en dan gaan we zondag eten.’ Klinkt dit als goede aanbidders?”
Kinderen: “Nee.”
Mitchell: “Wat deden ze dan? Ze gingen vissen en wierpen hun netten uit. En ze zeiden: ‘We vissen niet. Onze netten vissen, maar wij vissen niet.’ Wat deed Allah met hen als straf? Ja? Ja. Hij maakte apen van hen. Letterlijke fysieke apen. Apen. Klinkt dit als een volk waar je zaken mee wilt doen?”
Kinderen: “Nee!”

Mitchell: “Wat is een van de belangrijkste redenen waarom we blijven verliezen in Palestina? Waarom blijven ze hen vernietigen? Omdat ze ons blijven misleiden hen vertrouwen te schenken. Allah herinnert jullie aan naties die vóór [de islam] kwamen, en Hij herinnert jullie aan sommige naties die er nog steeds zijn, en Hij vertelt jullie over hun kenmerken om twee redenen: 1. zodat jullie niet zoals hen worden, en 2. dat jullie voor hen moeten oppassen. Het is belangrijk dat jullie dit weten.”

“Wie heeft er naar het nieuws gekeken? Wie heeft er gekeken naar wat Israëliërs over jullie zeggen? Ze noemen iedereen die het niet eens is met Israël een terrorist. Ze noemen wat hen [op 7 oktober] is overkomen een ‘holocaust’. Ze vergelijken onze broeders en zusters [die worden] vermoord met nazi’s, met Adolf Hitler. We moeten dus weten en begrijpen wie deze mensen zijn; Het is geen haatdragende taal als je je bewust bent van deze dingen. We moeten weten en begrijpen wie deze mensen zijn, zodat we niet keer op keer het slachtoffer van ze worden.

“Het is geen haatzaaien voor jullie om je bewust te zijn van deze dingen. Allah zegt: ‘Behalve een kleine [groep]’ over hen. Zeggen we dat ieder van hen zo is? Nee. Behalve een klein beetje van hen. Behalve een paar van hen.”